Aandacht voor – SAF

Op 27 september vorig jaar trok ik na de middag eens naar het Trefpunt, om er – zoals dat heet – de concurrentie te peilen voor de Nekka-wedstrijd. Dat is het rare aan wedstrijden: plots zie je die andere groepen, met wie je zo verwant bent in denken en in doen, niet als lotgenoten, maar als tegenstanders. Je hebt wel sympathie voor wat ze doen, maar eigenlijk hoop je stiekem dat ze niet zo geweldig zijn. Tja, wedstrijden.

Ik zat op een terrasje en de mannen van SAF begonnen uit te laden. Ze hadden ongeschoren tronies en zagen er verder heel gewoon uit, heel erg muzikant, dat wel. De andere groepen die ik had bezig gezien waren vreemd uitgedost (fremd angezogen!) en hadden een licht onzekere blik in de ogen, voor tijdens en na, of probeerden die onzekerheid te maskeren met veel branie op het podium.

De soundcheck begon. Die rosse met zijn vage staar bleek de zanger-gitarist. Het venster sloeg aan diggelen want ik werd omver geblazen. Zo’n lyriek! Zo’n instrumentbeheersing! Zo’n podiumprésence! En dat was dan nog maar de soundcheck. Als dat de tegenstand was dit jaar, dan mochten wij onze spullen meteen opbergen. Ik verloor alle strijdbaarheid en skepsis en veranderde van een mededinger in een onbevangen luisteraar. Twee liedjes maar mocht SAF spelen, maar ik hoorde onversneden finalemateriaal nee, kunst dàt hoorde ik! Ik ging naar huis en ik zei “Mannekes!” (niemand antwoordde “Vader!”) “Het zal niet voor vandejaar zijn en eigenlijk kan het mij niet schelen want ik heb vandaag een grote artiest gezien.”

Een tijdje later – Stanza was niet door de selectieronde maar SAF wel – liep ik in de Jan Breydelstraat Christophe Haeck tegen het lijf. Ik dacht even na, keerde weer en wenste hem het allerbeste met de finale. Het werd een gezellige ontmoeting die de belofte inhield van een gezamenlijk optreden, maar waarin ik wel een glimp opving van de échte kunstenaar, zoals het cliché het wil: wroetend en harkend in een maatschappij die nu ook van kunstenaars verlangt dat ze zich als oppermarketeers gedragen.

Als ik ooit een gevoel van noodzaak heb gezien, dan toen, in de patatten die nog op het vuur moesten, het gat in het al vergevorderde bestaan en de vertwijfeling over het plotse maar zo vluchtige succes. SAF won de Nekka-wedstrijd, blijkbaar niet eens tot ieders voldoening, want er waren drommen fans opgedaagd om mededingers met  de juiste leeftijd en opleiding te steunen. De triptiek van hun finale start hier:

We zijn een jaar verder. SAF heeft opgetreden op de Nekka-nacht, in het voorspel van Raymond, met wie hij al bij al niet zoveel gemeen heeft, vind ik. Dezelfde veelheid aan muziekjes en wie doet hen dat na, maar een totaal ander lyrisch perspectief. In februari kwam een cd uit, die ze ook hadden gemaakt zonder Nekka-winst. Daar hebben ze blijkbaar gekozen voor een meer uniforme stijl, waar de fanfare-invloeden wat naar de achtergrond zijn verdrongen ten voordele van het levenslied.

SAF, of beter, Christophe heeft namelijk muzikanten gepuurd uit zijn eerdere carrière als zanger bij Va Fan Fahre, die eveneens onder de vleugels van Zephyrus het Vlaamse land en de Balkan trachten te veroveren. Die muzikanten tilden SAF op van het betere chanson naar ingenieuze “gypsy swing” op Gentse leest geschoeid. Maar dat is geen schande: ook Jacques Brel was vooral een lyrische meester, een podiumbeest en een artistieke ziel. Voor de grootste orkestratie van veel van zijn nummers mogen we de rol van François Rauber zeker niet onderschatten.

De kalender oogt intussen verontrustend leeg. Op 27 november speelt SAF in Hansbeke en ik wil daar zeker bij zijn, want ik vrees dat het gebrek aan succes na de volgehouden inspanning van een cd-opname, in deze barre tijden voor professionele muzikanten, wel eens een Van Gogh-achtige, om niet te zeggen Nick Drake-achtige afloop zou kunnen betekenen voor deze artiest, die bovendien in de enge niche moet opereren van de Gentse tongval. Hopelijk vermag het zigeuneridioom hem uit de Gentse meerssen te trekken en een winstgevende of bestaansminimale zegetocht langs wereldwijde podia te bezorgen. Maar eerst Hansbeke, dus.

De officiële website nog een keer: http://www.safmuziek.be
Interview op AVS: http://www.youtube.com/watch?v=5VOnMm3RREs

Steun een artiest en koop zijn cd!