Als schrijver van liedjes in het Nederlands krijg je soms die vreemde vraag voorgeschoteld: waarom Nederlands. Het gevoel dat die vraag bij mij oproept is een van weerstand en ergernis. Ik denk dat een vegetariër zich ook regelmatig zo moet voelen. Waarom vegetarisch? Waarom vlees! Omdat 97% van de mensen vlees eet, ben je abnormaal als vegetariër en moet je je verantwoorden voor je keuze, terwijl je het normaal vindt dat je geen beesten eet en het juist raar is dat de anderen dat wel allemaal doen. 97% van de Belgische muziekgroepen schrijft zijn teksten in het Engels, naar het voorbeeld van de groten der aarde. Het gekke is dat ze naar de letter wel het voorbeeld volgen, maar niet naar de geest. Dylan, The Beatles & The Stones … ze schreven allemaal in hun eigen taal.
Vlaamse rockers met internationale ambitie schrijven in een taal die de hunne niet is. Als je het mij vraagt is dat een commerciële, zij het misbakken keuze. Het is zeker geen keuze voor authenticiteit. En op de keper beschouwd is het ook commercieel zelden een geslaagde zet. Dat zogenaamde alternatieve artiesten, die authenticiteit hoog in het vaandel voeren, Engelse teksten schrijven, is niet minder dan potsierlijk. Er zijn er een paar die ermee wegkomen, omdat ze er erg hard aan werken. Milow bijvoorbeeld vraagt uitgebreid feedback aan Engelstalige vrienden. Milow is dan ook een op-en-top professioneel, die niets aan het toeval overlaat om buitenlands succes te oogsten, en geen zelfverklaarde originele authentieke artiest, wiens persoonlijke zieleroerselen geen correctie verdragen en dan maar in krom Engels op het publiek worden losgelaten.
Veel Vlaamse groepen begrijpen maar niet waarom hun nochtans hyper-afgewerkte muzikale producten de landsgrenzen niet ontstijgen. Dat kan aan allerlei zaken liggen, maar de tekst en de uitspraak vormen dikwijls een struikelblok. Het klinkt raar. Het klinkt nooit als iets wat een native speaker zou zeggen. Dikwijls is de grammatica fout (lees het verzameld werk van Jasper Erkens). De uitspraak is steevast een soort gekunsteld hip Amerikaans (“the city” wordt “de seea-deea” bij Zita Swoon, of doe maar de Caraïbische gimmick van Selah Sue). Zelfs als grammatica en uitspraak kloppen, is het een gedachte in het Nederlands, die vertaald is naar het Engels. Idiomatisch klopt het nooit. Een actueel voorbeeld: “You are lying on the floor, trying to remember what happened the night before”. Uber-perfectionist Callier zoekt twee jaar naar de juiste zangeres, maar schrijft nog altijd puber-Engels. Voor de meeste groepen is dat goed genoeg en gek genoeg is slecht Engels in het anders zo taalkritische Vlaanderen algemeen aanvaard.
Als ik minder streng ben, snap ik het wel. Pop en rock zijn nu eenmaal ontstaan vanuit de Engelse en Amerikaanse samenleving, en het idioom is integraal. Nederlands bekt misschien minder lekker op popstructuren. Wie kiest voor de eigen taal, moet dus ook een andere muzikale keuze maken, meer gericht op de Europese klassieke traditie, de folk en de zigeunermuziek. Wat SAF doet, vind ik in dat verband erg interessant. De grootmeester in die discipline is Wannes Van de Velde. Dergelijke ommezwaai is vermoedelijk te radicaal voor muzikanten die groot geworden zijn met Jimi Hendrix, The Police en Prince.
Vorig jaar kwam consulente Buffi Duberman even “in the picture” met haar bureau Rock Your English, dat tekstueel advies geeft aan artiesten wiens moedertaal niet Engels is. Je kan de pro en contra die destijds aan bod kwam in de Standaard nalezen op volgende link:
http://www.creacoco.com/Files/pdf/c35009111623110.pdf
Mijn advies: zing in je moers taal! Voor mij is Nederlands geen keuze, maar een noodzaak, als het ware. De liedjes van Stanza zijn tekstueel intensief. Wij vertellen verhalen. En dat voelt het meest natuurlijk aan in het Nederlands.
Muzikaal actieve lezers: waarom zingen jullie in het Engels of het Nederlands? En Axelle: jij mag terug in het Frans.
2 gedachten over “Waarom Nederlands en raar Engels”
Voor mij persoonlijk is het schrijven in de Nederlandse taal nooit een keuze geweest, de liedjes ontstaan in de taal waarin ik ben opgegroeid. Wel interessant is het dat je makkelijker wegkomt met een slecht Engels lied dan een goed Nederlands lied. Wij merken dat het publiek ook altijd even nodig heeft om te wennen aan het horen van de eigen taal.
Beste Rutger,
Een ander aspect is dat hier in Vlaanderen niemand eigenlijk opgroeit in het algemeen Nederlands. De dialecten zijn meer aanvaard geworden, zij het in een afgezwakte vorm, dat we nu kennen als Verkavelingsvlaams of tussentaal. De meeste nieuwe artiesten hoor je dan ook hun teksten brengen in die tussentaal. Dat blijkt wel een deel van de jongeren aan te spreken (zie Mira, Hannelore Bedert, …) maar heeft als nadeel dat tussentaal maar regionaal wordt begrepen.
Stanza krijgt vaak een ouderwets etiket opgespeld. Dat zou kunnen te maken hebben met de "keuze" voor algemeen Nederlands, de taal waar ik wel degelijk ben in grootgebracht.
In Nederland is de situatie vermoedelijk anders, omdat Nederlands daar toch echt de voertaal is, al zijn er veel invloeden van de straattalen en het creools.
Dieter
PS: We geven Viktor meteen een luisterbeurt.