Een tijdje geleden werd ik aangeklampt door een collega die anders niet van veel sympathie voor de Nederlandstalige muziek kan verdacht worden: of ik “Op volle toeren” kende, een reeks op de Nederlandse televisie waarin Ali B jonge rappers samenbrengt met al iets oudere muzikanten. Ik moest bekennen van niet. Hij was nogal onder de indruk geraakt van de eerste aflevering, die Lenny Kuhr koppelde aan Keizer.
Dankzij onze vrienden van Youtube kunnen we die uitzending in stukjes herbekijken. Het gegeven is dat beide muzikanten de opdracht krijgen elkaars nummer te brengen in de eigen stijl. Voor Kuhr is dat het liedje “Troubadour” waarmee ze in 1969 als 19-jarige het songfestival won voor Nederland. Die winst, overigens gedeeld met drie andere landen, markeerde het begin van een lange en succesvolle carrière. Keizer is 24 maar heeft al een rijk gevuld leven achter de rug, helaas een dat grossiert in korte periodes van penitentie. Daarover schreef hij “Mama sorry”. Hieronder de beide originelen:
https://www.youtube.com/watch?v=ZhSwWrpBqL0
Of het nu artistieke dan wel moederlijke gevoelens waren, of beide, Kuhr nam geen genoegen met een eenvoudige stijloefening. Ze componeerde een antwoord op Keizers spijtbetuiging, vanuit het standpunt van de moeder. Tijdens de live uitzending pinkte organisator Ali B een telegenieke maar wellicht oprechte traan weg:
https://www.youtube.com/watch?v=xsGHBuzPW88
Wat mij intrigeerde, behalve de manifeste songschrijfkunst die ze tentoon spreidt, was de Portugese invloed in haar lied. Die is zelfs al aanwezig in haar grote debuut, Troubadour, dat ze zelf componeerde op een tekst van dichter Hartsema. Ik heb niet kunnen achterhalen hoe een 19-jarig meisje uit Eindhoven bestoven is geraakt door de fado, feit is dat ze nadien die muzikale stijl is blijven koesteren, met onder meer een ode aan Amalia Rodrigues.
Nu moet ik eerlijk bekennen dat de naam Lenny Kuhr me maar vaag iets zei. Een andere collega had nogal schamper gereageerd op de lof op de kruisbestuiving onder leiding van Ali B. Zij was in haar jeugd platgespoten met de vermaledijde Kleinkunst, en ook Kuhr kende geen genade meer in haar door herinneringsontfraaiing aangetaste oren. Omdat ik zelf pas in de jaren 80 muzikaal ben ontwaakt, is het hoogtepunt van Kuhrs carrière aan mij voorbijgegaan, maar ergens in de verte meende ik mij een zweempje Kuhr te herinneren. En verhip: daar is Herman Pieter de Boer weer, die eerder al opdook in een bloemlezing van Conny Vandenbos. En hij heeft de Poppy’s meegebracht!
Om het plaatje te vervolledigen moet ik u nog Keizer zijn versie van “Troubadour” maar dat is niks om warm of koud van te worden, vind ik. Rappers zijn meer woordkunstenaars en ritmemakers dan voldragen muzikanten, of misschien was het écht te moeilijk om de 3/4 van het origineel om te zetten in een goeie groove.
https://www.youtube.com/watch?v=dcgOqDrVwRw
De latere uitzendingen van “Op volle toeren” sloegen niet meer dezelfde gensters, maar het concept vind ik geweldig. Het inzicht dat songschrijverschap van alle tijden is en universeel, en dat de ritmische rijmelaars van nu met enige inspanning de brug kunnen slaan naar gouwe ouwen, tilt Ali B op tot een verlichte kunstenaar. Respect!